Czerń krzyżowych to jedna z trzech głównych chorób okresu kwitnienia rzepaku. Jej rozwojowi sprzyjają: podwyższona wilgotność, uszkodzenia roślin wywołane przez szkodniki, np. chowacza podobnika i pryszczarka kapustnika, a także zbyt gęsty siew i brak odpowiedniego płodozmianu.
Objawy czerni krzyżowych na liściach to owalne plamy, jasnobrunatne lub brunatne nieco zagłębione z żółtą obwódką. Na łodydze plamy są podłużne, ostro ograniczone, czarne lub bladoszare z wyraźnym brzegiem, pojawiają się na pędzie głównym i pędach bocznych. Na łuszczynach podłużne lub owalne, czarne, zagłębione plamy; w przypadku nasilenia choroby łuszczyny przedwcześnie zasychają i pękają.
Fot. Rapool
Źródłem infekcji pierwotnej są nasiona, resztki pożniwne i samosiewy rzepaku, na których znajdują się grzybnia i zarodniki konidialne. W okresie wegetacji choroba rozprzestrzenia się za pomocą zarodników konidialnych przenoszonych przez wiatr i deszcz. Czerń krzyżowych poraża rzepak przez cały okres jego rozwoju, ale największe szkody powoduje podczas kwitnienia oraz dojrzewania łuszczyn. Postępowi choroby sprzyjają podwyższona wilgotność, uszkodzenia roślin wywołane przez szkodniki, np. chowacza podobnika i pryszczarka kapustnika, a także zbyt gęsty siew i brak odpowiedniego płodozmianu.
Występowanie choroby ogranicza właściwa agrotechnika, tj. dokładne przykrycie resztek pożniwnych, prawidłowy płodozmian, izolacja przestrzenna form jarych od ozimych, racjonalne nawożenie, niszczenie samosiewów rzepaku i chwastów z rodziny kapustowatych, zwalczanie szkodników.
Próg ekonomicznej szkodliwości w okresie kwitnienia to 10 (15)% roślin z objawami choroby.
Program ochrony rzepaku przed czernią krzyżowych znajdziesz tutaj:
https://akademiarzepaku.pl/wp-content/uploads/2020/03/program_choroby.pdf
