25 maja odbyło się kolejne spotkanie w ramach Akademii Rzepaku. Tradycyjnie wydarzenie to było podzielone na sesję konferencyjną oraz polową. Jednym z poruszanych tematów była ochrona rzepaku przed chorobami, szkodnikami i chwastami. Bieżącą sytuację na plantacjach rzepaku omówił prof. Marek Korbas z Instytutu Ochrony Roślin – PIB w Poznaniu.
Wiosna na plantacjach rzepaku
Zdaniem eksperta przebieg pogody na wiosnę wpływał na ruszenie wegetacji i rozwój grzybów chorobotwórczych. Wiosną tego roku można było zauważyć wtórne porażenia liści rzepaku przez sprawcę suchej zgnilizny kapustnych. Oprócz tego na plantacjach rzepaku często występowały objawy białej plamistości liści. Choroba ta daje podobne objawy do suchej zgnilizny kapustnych, ale na jasnych plamach nie ma czarnych punktów, czyli owocników grzyba jak w przypadku suchej zgnilizny. Profesor Korbas zwrócił również uwagę na objawy szarej pleśni widoczne na łodygach. Sprawca szarej pleśni poraża rzepak przez cały okres jego rozwoju, ale największe szkody powoduje podczas kwitnienia oraz dojrzewania łuszczyn. Ekspert zwrócił również uwagę na nietypowe w tym roku objawy szarej pleśni, które często mylone były z żerowaniem pierwszych chowaczy. Chowacze tej wiosny, często nie były odnajdowane w żółtych naczyniach, a mimo to żerowały na rzepaku. Zdaniem profesora problemem w uprawach rzepaku były również opóźnione zabiegi na płatek w celu zwalczenia zgnilizny twardzikowej. Było to spowodowane umiarkowanymi opadami i brakiem widocznego porażenia przez Sclerotinia sclerotiorum. Jednocześnie było wilgotno i infekcje następowały, dlatego należy monitorować plantacje. Zdaniem eksperta czekanie na objawy porażenia przez grzyby, zanim przystąpi się do zabiegu jest błędem.
Odmiany odporne w walce z chorobami
Profesor Korbas zwrócił szczególną uwagę na siew odmian odpornych na choroby. Jest to jedna z najlepszych niechemicznych metod walki z chorobami. Siew odmian odpornych pozwala na wyzwolenie naturalnych mechanizmów regulacji i ograniczenie pojawiania się agrofagów powodujących straty o znaczeniu ekonomicznym. Efektem prac hodowlanych są również odmiany tolerancyjne, które mimo porażenia przez agrofaga plonują na wysokim poziomie, zapewniającym opłacalność produkcji. Na rynku dostępne są odmiany rzepaku odporne np. na suchą zgniliznę kapustnych. Siew takich odmian jako sposób walki z agrofagami i połączenie tej metody ograniczania chorób np. z metodą chemiczną (zaprawianie, opryskiwanie) przynosi wymierne efekty ekonomiczne. Uprawa odmian odpornych ogranicza obecność grzybów na plantacji, ponieważ tkanki tych roślin nie są podatne na porażenie. Profesor Korbas podkreślił, że hodowla roślin dostarcza rolnictwu nowych odmian, które plonują na wysokim poziomie oraz przewyższają odpornością już istniejące.
Zalecenia ochrony w czasie zawiązywania łuszczyn
Na zakończenie ekspert zalecał prowadzenie lustracji plantacji rzepaku po to, aby nie przeoczyć objawów chorób. W przypadku konieczności wykonania zabiegu “na łuszczynę” należy zwrócić uwagę na okres karencji stosowania środka, np. dla czerni krzyżowych okres karencji ma bardzo dużą rozpiętość. W zależności od stosowanego środka karencja w przypadku czerni krzyżowych wynosi od 0 (nie dotyczy) do 74 dni.
Podsumowując, profesor Korbas podał przykłady fungicydów zarejestrowanych do stosowania do fazy wykształcenia pierwszych łuszczyn (BBC 71-73, a w niektórych przypadkach do BBCH 75). Należą do nich: Amistar 250 SC, Amon 450 EC, Ascom 250 SC, AsPik R 250 EC, Astar 250 SC, Atak 450 EC, Azarius-Pro 250 SC, Azoksar 250 SC, Azoxin 250 SE, Azyl 250 SC, Baltazar 250 SC, Bismetic, Bolid 250 SE, Cantus, Capartis, Clayton Proteb 250 EC, Clayton Tote 250 EC, Conclude AZT 250 SC, Eyetak 450 EC, Furtado 250 EW, Globaztar AZT 250 SC, Helicur 250 EW, Hogibis 450 EC, Inferno 400 SC, Laiba 250 SC, Latifa 250 SC, Makler 250 SC, Mondatak 450 EC, Mystic 250 EC, Pabizon 250 SC, Pablo 250 SC, Pictor Revy, Pictor 400 SC, Prank 450 EC, Prescot 400 SC, Pictor Active, Prima 450 EC, Prima Duo 450 EC, Princess 450 EC, Prolaz 450 EC, Proplex 450 EC, Proton 450 EC, Revyvit, Shepherd, Sinstar 250 SC, Strobe 250 SC, Starjet 250 SC, Tascom 250 SC, Tebu 250 EW, Zaftra AZT 250 SC.
Fungicydy zawierające substancję czynną prochloraz, mogą być stosowane do wyczerpania zapasów, czyli do 1 października 2023 r.
