7 listopada 2024 roku w Racocie k. Kościana odbyła się konferencja w ramach projektu Akademia Rzepaku. Tematem spotkania było podsumowanie sezonu i ocena aktualnej sytuacji na plantacjach rzepaku. Artur Kozera z Rapool Polska omówił wybrane wyniki doświadczeń agrotechnicznych prowadzonych na Platformach Doświadczalnych Rapool. Firma prowadzi badania w trzech lokalizacjach: stacji doświadczalno-hodowlanej Saaten-Union w Spytkówkach, stacji NPZ-Lembke w Skoraszewicach oraz w COBORU w Głubczycach.
Różne terminy siewu, odmiany i poziomy nawożenia azotem
Jedno z doświadczeń zaprezentowanych podczas Akademii Rzepaku obejmowało dwa terminy siewu rzepaku (optymalny – 2 września 2023 r. i opóźniony – 14 września 2023 r.), jesienne nawożenie saletrą amonową, trzy poziomy wiosennego nawożenia azotem (100, 150, 200 kg/ha) oraz sześć odmian rzepaku (SKELETON F1, MAMMUT F1, NEBRASKA F1, JUREK F1, Wzorzec TuYV oraz BERNSTEIN F1).
Artur Kozera omawiając wyniki badań, zwrócił szczególną uwagę na niskie plonowanie rzepaku w sezonie 2023–24, które było spowodowane niekorzystnymi warunkami pogodowymi, takimi jak intensywne opady w sierpniu 2023 roku oraz prawie bez opadów od lutego do maja 2024 roku. Prelegent przedstawił wyniki plonowania podkreślając, że w latach 2018–2021 poziom plonowania rzepaku z różnych terminów siewu był bardzo zbliżony, natomiast w latach 2022–23 rośliny z opóźnionego terminu siewu plonowały lepiej niż te z optymalnego, a w 2024 roku nie było różnicy w plonach.
W przypadku odmian SKELETON F1, MAMMUT F1, TuYV i BERNSTEIN F1 uzyskano wyższe plony przy optymalnym terminie siewu, natomiast NEBRASKA F1 i JUREK F1 lepiej plonowały przy opóźnionych siewach.
W przypadku jesiennego zastosowania saletry amonowej (34 kg N/ha) nie stwierdzono istotnego wpływu na plonowanie, a wręcz przeciwnie na poletkach, gdzie nie była zastosowana saletra uzyskano wyższy plon rzepaku w obydwu terminach siewu, przy czym w drugim terminie plon był wyższy o 170 kg/ha. Należy jednak nadmienić, iż w prowadzonych doświadczeniach nie stosowano ochrony fungicydowej oraz regulacji zarówno w okresie jesiennym jaki i wiosną.
W tym doświadczeniu wiosną zastosowano 3 poziomy nawożenia azotem (100, 150, 200 kg/ha). Na podstawie wyników stwierdzono, że najwyższy plon uzyskano przy dawce 150 kg/ha. Zdaniem eksperta na stanowiskach żyznych i o uregulowanym odczynie nie ma potrzeby stosowania wyższych dawek azotu niż 150–160 kg/ha.
Kompensacja uszkodzeń rzepaku
Innym ciekawym doświadczeniem jest symulacja uszkodzeń rozety po zimie za pomocą mulczera oraz symulacja uszkodzeń powodowanych przez mróz lub szkodniki na początku kwitnienia, która polegała na przycinaniu pędów głównych rzepaku za pomocą nożyc do żywopłotu. Wyniki tego badania wykazały 16% spadek plonu rzepaku w przypadku uszkodzenia rozety i 7% spadek w przypadku uszkodzenia podczas kwitnienia. Doświadczenie to przeprowadzono na kilku odmianach. Wyniki potwierdziły, że nowe odmiany zawierają szereg cech prozdrowotnych, które zapewniają wysokie plony nawet w stresowych warunkach.
Kolekcja odmian historycznych – wyniki plonowania
RAPOOL obchodzi w tym roku 50-lecie istnienia. Z tej okazji przygotowano poletka z kolekcją historycznych odmian rzepaku, które mieliśmy okazję oglądać na Akademii Rzepaku wiosną 2024 roku. Odmiany te to: LENORA, LIRAKOTTA i LIRAJET. Mimo, że odmiany te pięknie prezentowały się na poletkach doświadczalnych, to ich plony wnosił tylko 2–3 t/ha. Jest to niski plon w porównaniu do nowych odmian, które zwierają szereg przydatnych cech, takich jak np. nowe odporności na Phomę, czy na kiłę kapusty – CRE1 (Clubroot Resistance Enhanced 1).
Na zakończenie Artur Kozera zapowiedział kolejne interesujące badania dotyczące nawożenia azotem, czyli podział wiosennej dawki azotu na poziomie 150 kg N/ha na późno jesienne zastosowanie części azotu w formie mocznika z inhibitorem ureazy, aplikowanego w dwóch terminach (koniec października i koniec listopada). Uzupełnienie dawki do 150 kg N/ha przeprowadzone zostanie wiosną po osiągnieciu kryterium termicznego. Wyniki tych doświadczeń będą prezentowane podczas kolejnych spotkań w ramach Akademii Rzepaku.