W niektórych miejscach rozpoczęły się już żniwa rzepaku. Aby uzyskać dobrej jakości plon należy pamiętać, że nasiona rzepaku zanim zostaną poddane długotrwałemu przechowywaniu, wymagają sprawdzenia pod względem cech jakościowych, przede wszystkim czystości i wilgotności. Nasiona zebrane metodą dwuetapową niejednokrotnie nie wymagają dodatkowego dosuszania i zwykle transportuje się je z pola wprost do przechowalni. Z kolei nasiona zebrane metodą jednoetapową często są zmieszane z dużą ilością zanieczyszczeń i na ogół wykazują wyższą wilgotność. W związku z tym wymagają zabiegu czyszczenia i suszenia.
Bezpośrednio po zbiorze rzepak stanowi mieszaninę nasion zróżnicowanych pod względem wilgotności i stopnia dojrzałości. Zawiera również wiele zanieczyszczeń, głównie nasion chwastów, zielonych części łodyg i łuszczyn, które znacznie podnoszą jego wilgotność. Wilgotność nasion rzepaku zbieranych w warunkach Polski na ogół mieści się w zakresie od ok. 11% do 20%, chociaż w razie niesprzyjających warunków pogodowych związanych z intensywnymi opadami może być ona wyższa. Tymczasem wilgotność gwarantująca bezpieczne przechowywanie rzepaku kształtuje się na poziomie 6–7%.
Warunkiem bezpiecznego przechowywania rzepaku są zgromadzone w silosie zdrowe, nieuszkodzone i pozbawione zanieczyszczeń nasiona. Dlatego przed przechowywaniem rzepaku zaleca się przeprowadzenie zabiegów czyszczenia i suszenia, bowiem jest to podstawowy warunek zachowania wysokiej jakości technologicznej nasion rzepaku. Zanieczyszczenia organiczne, przede wszystkim nasionami chwastów, mogą być źródłem trujących substancji, niedopuszczalnych w paszy (podawanej w formie makuchów) dla zwierząt, a także czynnikiem utrudniającym przeprowadzenie rafinacji rzepaku. Dlatego też zaleca się usunięcie zanieczyszczeń z roślin magazynowanych zarówno w krótkim, jak i dłuższym okresie. Na skutek nadmiernej wilgotności nasiona intensywniej oddychają, co prowadzi do powstawania strat – ubytków masy nasion. Ponadto wzrostowi temperatury wilgotnych nasion w czasie przechowywania towarzyszy rozwijanie się pleśni, bakterii i innych drobnoustrojów. W wilgotnej masie podlegającej samozagrzewaniu do coraz wyższych temperatur może dochodzić do inicjowania procesów fermentacji alkoholowej lub octowej.
Z zebranego rzepaku konieczne jest usunięcie:
● niedojrzałych nasion rzepaku – stopień dojrzałości nasion wykazuje wpływ na ilość i jakość oleju pozyskiwanego w procesie wytłaczania,
● uszkodzonych mechanicznie nasion rzepaku – pęknięta okrywa nasienna przyczynia się do obniżenia wartości technologicznej masy roślinnej w procesie produkcji oleju,
● zanieczyszczeń pochodzenia organicznego, tj. nasion chwastów, zielonych części łodyg i liści, które powodują wzrost wilgotności nasion,
● zanieczyszczeń mechanicznych, tj. pyłu i drobnych cząstek piasku, które wypełniając przestrzenie między nasionami, ograniczają lub hamują przepływ powietrza, np. w czasie suszenia.
Dostępne na rynku nowoczesne czyszczalnie są przystosowane do wstępnego i dokładnego oczyszczania nasion. Do czyszczenia szczegółowego można również zastosować maszynę optoelektroniczną, która doczyszcza nasiona uwzględniając ich barwy. Dzięki temu można wydzielić nasiona zarażone chorobami, złej jakości i niedojrzałe, wyróżniające się innym kolorem w porównaniu z przyjętym wzorcem.
