Kiedy siać rzepak? Najlepsze terminy dla wysokich plonów!

Plon rzepaku w dużej mierze zależy od fazy rozwojowej, jaką rośliny osiągną przed wejściem w stan spoczynku zimowego. O poziomie rozwoju jesiennego decyduje szereg czynników agrotechnicznych, takich jak termin i gęstość siewu, dobór odmiany, rodzaj i uprawa gleby, a także nawożenie azotem oraz innymi składnikami pokarmowymi. Istotną rolę odgrywa również stosowanie regulatorów wzrostu, jak i czynniki naturalne, przede wszystkim przebieg warunków pogodowych.

Jak wybrać właściwy termin siewu

Termin siewu rzepaku zależy przede wszystkim od regionu Polski, ponieważ różnią się one między sobą długością okresu wegetacyjnego i poziomem średnich temperatur, tj. czynnikami, które w naturalny sposób decydują o jesiennym rozwoju roślin. Poza regionem bardzo ważne są odmiany rzepaku, gdyż różnią się one szybkością jesiennego rozwoju. Optymalne terminy siewu na terenie Polski przedstawia mapa.

Terminy siewu rzepaku ozimego w Polsce opracowano około 50 lat temu i praktycznie do dziś się one nie zmieniły. Optymalny termin siewu rzepaku zależy od regionu kraju. Najwcześniej należy wysiać rzepak na północnym wschodzie (5–10 sierpnia), gdzie wegetacja jest najkrótsza, natomiast najpóźniej na południowym zachodzie (20–25 sierpnia). Opóźnienie terminu siewu o 5–7 dni względem optymalnego terminu praktycznie nie ma wpływu na spadek plonu nasion. W ostatnich latach znaczenie optymalnego terminu siewu zmalało z powodu „ciepłych zim” – w Wielkopolsce podczas łagodnych zim rzepak wysiany nawet po 5 września plonował stabilnie. W praktyce na opóźnienie siewu mniej wrażliwe są mające lepszy wigor odmiany mieszańcowe, a bardziej odmiany populacyjne. Należy mieć na uwadze, że błędu popełnionego na skutek opóźnienia siewu nie można naprawić przez zwiększenie normy wysiewu nasion czy aplikowanie większych dawek azotu wiosną.

Zbyt wczesny siew rzepaku szkodzi roślinom

Rzepak źle reaguje również na wcześniejszy siew, który sprawia, że rośliny są nadmiernie rozrośnięte, a często bardzo wybujałe. W przypadku niektórych odmian rzepaku obserwuje się strzelanie roślin w pęd już jesienią, co znacznie wpływa na niekorzystne przezimowanie. Nierzadko na wcześniejszych zasiewach rzepaku ozimego obserwuje się większe nasilenie suchej zgnilizny kapustnych i mączniaka prawdziwego, a korzenie i stożek wzrostu bywają częściej atakowane przez larwy śmietki kapuścianej i pchełki rzepakowej. Duża liczba tych szkodników może również negatywnie wpływać na przezimowanie rzepaku. Nadmierną wybujałość roślin reguluje się za pomocą regulatorów wzrostu lub fungicydów z grupy triazoli mających również właściwości normujące wzrost rzepaku.