W wielu rejonach kraju można zaobserwować żerowanie larw chowacza czterozębnego w ogonkach liściowych oraz łodygach rzepaku. W jednym liściu może żerować nawet 6–10 larw, czyli na jednej roślinie może to być około 100. Larwy żerują również w łodygach rzepaku skąd przemieszczają się do korzeni, a następnie przechodzą do gleby, gdzie następuje przepoczwarzenie. Młode chrząszcze pojawiają się od lipca i poszukują miejsc zimowania. W ciągu roku rozwija się jedno pokolenie.
Opis szkodnika
Stadium szkodliwym są lary długości 4-5 mm, białe z ciemnobrązową głową, ciało zakrzywione, bez odnóży. Larwy rozwijają się w nerwach głównych liści, ogonkach liściowych i łodygach, wygryzając chodniki niejednokrotnie aż do szyjki korzeniowej. Początkowo objawy żerowania larw nie są widoczne, dopiero z czasem wraz z powiększającymi się uszkodzeniami liście żółkną i zaginają się ku dołowi. Po przekrojeniu pędu widoczne są wygryzione chodniki ciemnej barwy. Przy dużych uszkodzeniach może nastąpić zahamowanie wzrostu, a także wylegania uszkodzonych roślin. Otwory wygryzione przez larwy podczas opuszczania łodygi są bramą wejścia sprawców chorób.
Chrząszcz długości 2,5-3 mm, czarny lub niebieskoczarny z szarozielonym odcieniem, pokryty rdzawymi, krótkimi włoskami. Na zetknięciu pokryw skrzydeł przy przedpleczu widoczna jest jaśniejsza plamka. Głowa zakończona cienkim i długim ryjkiem wygiętym ku dołowi. Ryjek samców jest owłosiony, natomiast u samic owłosienie występuje tylko w części nasadowej ryjka. Osobniki dorosłe uszkadzają ogonki liściowe, jednak nie wyrządzają większych strat. Niewielkie ukłucia na nerwach głównych oraz ogonkach liściowych, które samice wygryzają przed złożeniem jaj, są pierwszym widocznym objawem żerowania chowacza czterozębnego.
Cykl rozwojowy
Chowacz czterozębny rozwija jedno pokolenie w roku. Stadium zimującym są chrząszcze, które zimują w ściółce lub wierzchniej warstwie gleby na głębokości do 8 cm. Wiosną chrząszcze żerują na roślinach kapustowatych, a na plantacje rzepaku nalatują kilka dni po chowaczu brukwiaczku, zwykle w kwietniu. Samice od kwietnia do czerwca składają od 1 do 4 jaj w wygryzione jamki w nerwach głównych lub ogonkach liściowych. Larwy wylęgają się po 6-11 dniach, początkowo przebywają w nerwach głównych liści, następnie przechodzą do ogonków liściowych i łodygi. Żerując w łodydze larwy przemieszczają się w stronę korzenia. Rozwój larw trwa około 3-4 tygodnie, po czym wygryzają otwór w łodydze i przechodzą do gleby, gdzie następuję przepoczwarczenie się. Młode chrząszcze wylatują w czerwcu i lipcu, po krótkim okresie żerowania przelatują na miejsca zimowania.
Monitoring występowania
Do monitorowania obecności chowacza czterozębnego na plantacji stosuje się żółte naczynia, obserwacje bezpośrednie (obserwacje wzrokowe) roślin lub czerpakowanie. Metoda żółtych naczyń jest przydatna w określeniu nalotów chrząszczy na plantację, szczególnie w rozpoznaniu początku nalotów oraz przedstawia intensywność nalotów. W przypadku obserwacji bezpośrednich lub wykorzystania czerpaka entomologicznego należy pamiętać o znacznej płochliwości tego gatunku. Zbyt gwałtowne zachowanie podczas obserwacji może płoszyć chrząszcze, które nieruchomieją i spadają na glebę.
Termin zwalczania i próg szkodliwości
Zabiegi chemicznego zwalczania należy przeprowadzić krótko po nalocie chrząszczy na plantację, zanim samice przystąpią do składania jaj, czyli pod koniec marca i w kwietniu. Podczas przygotowania zabiegu należy zwrócić uwagę na temperaturę otoczenia, gdyż podczas nagłych spadków temperatury chrząszcze mogą chować się przed chłodem, a zabieg może nie dać oczekiwanych rezultatów. Ze względu na możliwe długie naloty chowacza czterozębnego na plantację należy także po przeprowadzonym zabiegu zwalczania kontynuować monitorowanie nalotów. Próg ekonomicznej szkodliwości to 20 chrząszczy w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni lub 6 chrząszczy na 25 roślinach. Występowaniu szkodników można również zapobiegać stosując metody agrotechniczne, takie jak: zabiegi uprawowe i pielęgnacyjne, izolacja przestrzenna od innych roślin kapustowatych, wysiew odmian późno wznawiających wegetację wiosenną
