Szkodniki żerujące na uprawach rzepaku mogą generować straty plonów nawet o 80 procent. To realne zagrożenie pojawiające się szczególnie jesienią oraz wiosną. Jak mu zaradzić? W artykule wyjaśniamy, jakie zagrożenia dla uprawy niosą za sobą szkodniki oraz jak skutecznie je zwalczyć. Zapraszamy!
Jakie najgroźniejsze szkodniki rzepaku wyróżniamy?
Najbardziej niebezpieczne szkodniki w rzepaku to zdecydowanie słodyszek rzepakowy, śmietka kapuściana, różne gatunki chowaczy oraz pchełka rzepakowa. Każdy z właścicieli upraw rzepaku powinien wiedzieć, z jakimi zagrożeniami musi się zmierzyć, dlatego w kolejnej części artykułu wyjaśniamy — jak obecność insektów wpływa na plony, czym charakteryzują się szkodniki oraz jak je zwalczyć.
Słodyszek rzepakowy – co to za szkodnik?
Słodyszek rzepakowy jest małym chrząszczem o czarnym kolorze z metalowym połyskiem, a jego długość ciała wynosi średnio 2,5 mm. Larwy szkodnika rozwijają się wewnątrz łodyg i nasion rzepaku, powodując ich deformacje i znaczące obniżenie jakości plonu. Robaki w rzepaku największą aktywność wykazują wiosną, gdy temperatura powietrza osiąga około 15°C. Pamiętajmy, że niskie temperatury mogą opóźnić rozwój pąków, tym samym wydłużając czas żerowania słodyszka. Dlatego tak ważne jest ciągłe monitorowanie uprawy oraz zastosowanie odpowiednich zabiegów chemicznych.
Zwalczanie słodyszka rzepakowego — profilaktyka, preparaty chemiczne
Słodyszek rzepakowy może pojawiać się nawet na starannie utrzymanych plantacjach. Jednak najbardziej zagrożone są uprawy, których właściciele nie przestrzegają płodozmianu, korzystają z materiału siewnego niepewnego pochodzenia oraz stosują nieodpowiednie nawożenie. Kluczową kwestią jest zadbanie o profilaktykę, czyli ścisłe przestrzeganie płodozmianu, unikanie zbyt intensywnego nawożenia oraz najważniejsze — wysiewanie nasion rzepaku, które pochodzą od sprawdzonych producentów i posiadają odpowiednie atesty, i potwierdzoną jakość. Zapobieganie szkodnikom obejmuje również kontrolę zachwaszczenia plantacji, eliminację resztek pożniwnych oraz samosiewów. Skoro już wiesz, jak ważna jest profilaktyka, przejdźmy do kolejnej metody zwalczania słodyszka.
Jakie preparaty najskuteczniej zwalczają słodyszka rzepaku?
Skutecznym sposobem na zwalczenie słodyszka rzepakowego jest oprysk na szkodniki w rzepaku na bazie insektycydów, które posiadają substancje aktywne działające zarówno w niskich jak i wysokich temperaturach. Są to preparaty z grupy neonikotynoidów (Mospilan 20 SP i Carnadine 200 SL) i pyretroidów (m.in. środki z cypermetryną).
Śmietka kapuściana — szkodnik korzeni rzepaku
Śmietka kapuściana jest szarobiałą muchówką, której larwy są określane jako szkodniki korzeni lub robaki kapuściane. Wygryzają tunele w korzeniach rzepaku, co prowadzi do ich znacznego osłabienia lub obumierania. Zaatakowana uprawa jest także bardziej podatna na infekcje — np. suchą zgniliznę. Śmietka kapuściana jest szczególnie aktywna wiosną i na początku lata. Kontrola populacji szkodników, podobnie jak w przypadku słodyszka, wymaga stosowania odpowiednich środków oraz profilaktyki.
Zwalczanie śmietki kapuścianej
Każdy rolnik zdaje sobie sprawę z tego, że nawet niewielkie robaki w rzepaku to duże zagrożenie dla jego uprawy. Wiele z nich twierdzi również, że zwalczanie śmietki kapuścianej opryskiem z insektycydami nie jest skuteczne. Teoretycznie, skoro larwy żerują w korzeniach, a preparat pokrywa jedynie liście rzepaku, a nie korzenie — mogłaby być to prawda. Praktycznie — na rynku istnieją bardzo skuteczne preparaty, które skutecznie wspomagają zwalczanie śmietki kapuścianej. Jednym z nich jest Inazuma 130 WG. Środek zawiera substancje aktywne, które działają nawet w trudnych warunkach pogodowych i jest odporny na zmywanie go przez deszcz.
Chowacze — grupa insektów atakująca tkanki rzepaku
Chowacze to grupa chrząszczy, do której należą m.in. chowacz czterozębny czy chowacz brukwiaczek. To bardzo małe insekty, zwykle nie przekraczają kilku milimetrów długości. Mają ciemne ciała z charakterystycznymi wzorami. Atakują rzepak na różnych etapach jego rozwoju, od wczesnej wiosny do lata. Ich larwy żywią się tkankami roślin, niszcząc je.
Zwalczanie chowaczy
Jakie rozwiązania insektycydowe warto stosować w przypadku skutecznego zwalczania chowaczy? Niezawodnym środkiem owadobójczym jest Carnadine 200 SL Nufarm, który sprawdzi się również w eliminacji słodyszka rzepakowego. Skuteczną formą w walce jest także oprysk na szkodniki sporządzony na bazie preparatu Nexide 060CS FMC.
Jakim szkodnikiem jest pchełka rzepakowa?
Pchełka rzepakowa to mały, skaczący chrząszcz o długości około 3-4 mm, mający metalicznie zielone lub niebieskie ciało. Szkodnik jest szczególnie aktywny na wczesnym etapie wzrostu rzepaku, kiedy to żeruje na liściach roślin, tworząc charakterystyczne, okrągłe dziury. Pchełka rzepakowa powoduje znaczne uszkodzenia upraw, zwłaszcza w młodych plantacjach.
Zwalczanie pchełki rzepakowej
Samice mogą złożyć nawet do 800 jaj w ciągu zwoje życia, dlatego powinniśmy zadbać o jak najszybsze pozbycie się szkodników z uprawy rzepaku. Jak więc wygląda skuteczne zwalczanie pchełki rzepakowej? Odpowiednim preparatem owadobójczym będzie Decis Mega 50 EW, który działa na rośliny powierzchniowo. Ograniczaniu występowania pchełki rzepakowej sprzyja dobra agrotechnika – izolacja przestrzenna od innych plantacji rzepaku, wysiew materiału siewnego we właściwym terminie czy zrównoważone nawożenie oraz zwalczanie chwastów – szczególnie gorczycy polnej i tobołków polnych.
Rzepak to roślina oleista, której uprawa daje spore możliwości zarobku i doskonale sprawdza się jako plantacja główna lub uzupełniająca. Właśnie dlatego obecnie cieszy się tak dużym zainteresowaniem wśród rolników. Aby zachować w całości plony rzepaków, i zapewnić im ochronę przed niebezpiecznymi szkodnikami powinniśmy stosować działania oparte na profilaktyce i sprawdzonych środkach owadobójczych.