AktualnościOdmianyPolecane

Optymalny termin siewu rzepaku

Fot. AdobeStock

Plon rzepaku w  dużej mierze zależy od tego, jaką fazę rozwoju osiągną rośliny przed stanem spoczynku zimowego. O stopniu rozwoju rzepaku jesienią decydują między innymi czynniki agrotechniczne, takie jak termin i gęstość siewu,  odmiana, rodzaj gleby i jej uprawa, nawożenie azotem i innymi składnikami pokarmowymi, a także stosowanie regulatorów wzrostu oraz czynni ki naturalne, czyli przebieg pogody.

Termin siewu rzepaku zależy przede wszystkim od regionu Polski, ponieważ różnią się one między sobą długością okresu wegetacyjnego i poziomem średnich temperatur, tj. czynnikami, które w naturalny sposób decydują o jesiennym rozwoju roślin. Poza regionem bardzo ważne są odmiany rzepaku, gdyż różnią się one szybkością jesiennego rozwoju. Optymalne terminy siewu na terenie Polski przedstawia mapa.

Źródło: Muśnickii in. 2005

 

 

Terminy siewu rzepaku ozimego w Polsce opracowano około 50 lat temu i praktycznie do dziś się one nie zmieniły. Optymalny termin siewu rzepaku zależy od regionu kraju. Najwcześniej należy wysiać rzepak na północnym wschodzie (5–10 sierpnia), gdzie wegetacja jest najkrótsza, natomiast najpóźniej na południowym zachodzie (20–25 sierpnia). Opóźnienie terminu siewu o 5–7 dni względem optymalnego terminu praktycznie nie ma wpływu na spadek plonu nasion. W ostatnich latach znaczenie optymalnego terminu siewu zmalało z powodu „ciepłych zim” – w Wielkopolsce podczas łagodnych zim rzepak wysiany nawet po 5 września plonował stabilnie. W praktyce na opóźnienie siewu mniej wrażliwe są mające lepszy wigor odmiany mieszańcowe, a bardziej odmiany populacyjne. Należy mieć na uwadze, że błędu popełnionego na skutek opóźnienia siewu nie można naprawić przez zwiększenie normy wysiewu nasion czy aplikowanie większych dawek azotu wiosną.

Rzepak źle reaguje również na wcześniejszy siew, który sprawia, że rośliny są nadmiernie rozrośnięte, a często bardzo wybujałe. W przypadku niektórych odmian rzepaku obserwuje się strzelanie roślin w pęd już jesienią, co znacznie wpływa na niekorzystne przezimowanie. Nierzadko na wcześniejszych zasiewach rzepaku ozimego obserwuje się większe nasilenie suchej zgnilizny kapustnych i mączniaka prawdziwego, a korzenie i stożek wzrostu bywają częściej atakowane przez larwy śmietki kapuścianej i pchełki rzepakowej. Duża liczba tych szkodników może również negatywnie wpływać na przezimowanie rzepaku. Nadmierną wybujałość roślin reguluje się za pomocą regulatorów wzrostu lub fungicydów z grupy triazoli mających również właściwości normujące wzrost rzepaku.

X