Rzepak już powschodził a wraz z nim chwasty. Zabieg zwalczania chwastów w rzepaku należy wykonywać w najbardziej wrażliwej fazie ich wzrostu. Optymalny termin to okres od momentu wschodów do fazy nie starszej niż sześć, czasami osiem liści właściwych chwastów. Umiejętne oznaczanie chwastów w tej fazie jest dość trudne, ale konieczne w przypadku stosowania chemicznej ochrony roślin. Jak zatem rozpoznać chwasty w fazie siewki?
Bodziszek drobny – liścienie nerkowate długości 4–5 mm i szerokości 8–9 mm; u nasady z głębokim, sercowatym, a na szczycie małym wycięciem; osadzone na dłuższych od blaszki (30 mm) ogonkach. Pierwszy liść okrągły, średnicy około 10–12 mm, dłoniasty, siedmioklapowy; nerwy cienkie, dłoniasto rozchodzące się od nasady ogonka. Kolejne liście długości 30–50 mm. Blaszki liściowe i ogonki pokryte gęstymi włoskami.
Chaber bławatek – liścienie długości 10–15 mm i szerokości 6–8 mm; ciemnozielone, jajowate lub odwrotnie jajowate, na szczycie zaokrąglone i delikatnie wcięte; przechodzą w ogonek nieco krótszy od blaszki, nerw środkowy słabo widoczny. Pierwsze liście szarawozielone, naprzeciwległe, podługowate, na szczycie ostre brzegi liści mogą być lekko falowane; z obu stron owłosione, szczególnie gęsto na dolnej stronie blaszki. Pierwszy liść długości 30–40 mm i szerokości 5–7 mm, kolejne – coraz większe.
Fiołek polny – liścienie na górnej stronie zielone, na spodniej fioletowosine, jajowate, długości 2,5–4,5 mm i szerokości 2–3 mm, w nasadzie zaokrąglone, z obu stron łukowato ścięte. Pierwszy liść prawie okrągły, na brzegu lekko falisty, na dolnej stronie ma wyraźny nerw środkowy i delikatnie zarysowane rozgałęzienia nerwów bocznych. Ogonek długości 3–5 mm. Następne liście podobne do pierwszego, na brzegach bardziej faliste i osadzone na dłuższych ogonkach.
Gorczyca polna – liścienie jędrne, nagie, zielone, nerkowato odwrotnie sercowate, długości 4–10 mm i szerokości 5–14 mm; na dole zaokrąglone, zwężające się w ogonki równe z liścieniami lub nieco od nich dłuższe. Pierwsze liście ciemnozielone, dość duże, wydłużone, odwrotnie jajowate (trzeci liść może już mieć długość 6 cm i szerokość 2,5 cm), na brzegach piłkowane lub ząbkowane, zwężające się w ogonek długości około połowy blaszki liściowej; górna strona i brzegi pokryte krótkimi, szczecinkowatymi włoskami, na spodzie nie zawsze wyraźne pierzaste unerwienie.
Gwiazdnica pospolita – liścienie u nasady biało i wełniasto owłosione, na szczycie ostro zakończone; długości około 6 mm i szerokości 2–3 mm, osadzone na ogonku długości 5–6 mm; w pachwinach liścieni widoczne są zawiązki płożących się odgałęzień bocznych. Pierwsze liście ciemnozielone, naprzeciwległe, szeroko jajowate, zakończone drobnym ostrzem; ogonki liściowe cienkie, na dole owłosione, zrośnięte rozszerzonymi podstawami, a blaszki liściowe pierwszej pary nagie, kolejne owłosione, długości do 7 mm i szerokości do 6 mm, unerwienie niewyraźne – pierzaste.
Komosa biała – liścienie wydłużone, równowąskie, zaokrąglone na szczycie, długości 8–10 mm, szerokości 2–3 mm, mięsiste, osadzone na ogonkach długości 2–4 mm; pod spodem intensywne zabarwienie czerwonofioletowe z czasem zanikające, srebrzysto omączone; w pachwinach zawiązki bocznych odgałęzień. Pierwsze liście całobrzegie, w kształcie trapezu, na krzyż naprzeciwległe; następne nieregularnie ząbkowane, dwa największe ząbki znajdują się nad skośnie ściętą nasadą, niesymetryczne; z wierzchu gładkie, zielone, pod spodem sinawobiałe, gęsto owłosione, z wyraźnymi czerwono nabiegłymi nerwami, ogonki długości blaszek liściowych.
Mak polny – liścienie zielone, nagie, z widocznym nerwem środkowym, równowąskie, nitkowate, długości 6–9 mm i szerokości zaledwie 0,2–0,5 mm. Liścienie i liście skupione w rozetkę. Pierwsze liście całobrzegie, jajowate, przechodzące w ogonki długości mniej więcej blaszek liściowych, jasnozielone, długości 3–8 mm i szerokości 2,5–4,5 mm, pierzasto unerwione, na spodniej stronie sinawe, czasami występują pojedyncze szczeciniaste włoski. Następne liście podłużnie jajowate z jedną lub dwoma parami bocznych wcięć, starsze pierzaste. Siewka szybko się rozwija, osiągając rozetę do średnicy15 cm o obficie owłosionych liściach.
Ostrożeń polny – liścienie odwrotnie jajowate lub owalne wydłużone, na obu końcach zaokrąglone, długości do 9 mm i szerokości do 5 mm, osadzone na ogonkach długości około 1 mm. Siewka jest rozetą ze skrętolegle ułożonymi liścieniami i liśćmi. Pierwsze liście jajowate, kolejne coraz bardziej wydłużone, na szczycie i u nasady zwężające się, na brzegach ząbkowane, kolczaste, osadzone na klinowatych ogonkach. Blaszki liściowe z wierzchu zielone pokryte włoskami, pod spodem popielate od gęstego pajęczynowatego owłosienia. Widoczny nerw główny i boczne.
Przetacznik polny – liścienie zielone, nagie, okrągławe, nieco trapezowate, średnicy około 2 mm, osadzone na ogonkach takiej samej długości. Pierwsze międzywęźle 1,5 mm, kolejne 3–4 mm. Liście w zarysie jajowate, piłkowato-karbowane, ułożone parami na owłosionych ogonkach, największe osiągają długość do 5 mm i szerokość 4 mm. Ogonki pierwszej pary długości 2 mm, kolejne krótsze, aż do 0,5 mm. W pachwinach zawiązki odgałęzień bocznych. Unerwienie bardzo delikatne, widoczny cienki nerw środkowy i również cienka para dolnych nerwów bocznych.
Przytulia czepna – liścienie nagie, eliptyczne, na szczycie wcięte, długości 12–15 mm i szerokości 8–9 mm, osadzone na ogonkach długości około 5 mm. W siatkowym unerwieniu wyraźnie widoczny nerw środkowy i odchodzące od jego nasady dwie pary nerwów bocznych. Łodyżka nadliścieniowa czterograniasta, długości około 12 mm. Liście lancetowate, długości 6–8 mm, ułożone w okółkach.
Rzodkiew świrzepa – liścienie odwrotnie sercowate lub nerkowate, na szczycie głęboko wcięte, długości 10–18 mm i szerokości 12–20 mm (szersze niż dłuższe), z rynienkowatymi ogonkami długości 15–30 mm. Brzegi blaszek pokryte krótkimi włoskami, lekko na fioletowo przebarwiony nerw środkowy. U młodych siewek łodyżka nadliścieniowa i międzywęźla niezaznaczone, u starszych długości 5–10 mm. Liście ułożone skrętolegle, lirowate, dość duże – do 30–40 mm długości i 15–20 mm szerokości. Na wszystkich blaszkach liściowych i ogonkach jasnobiałe, szorstkie i gęste owłosienie.
Tasznik pospolity – liścienie jasnozielone, nagie, eliptycznie wydłużone, długości 2,5–4 mm i szerokości 1,5–2,5 mm, na krótkim ogonku. Łodyżka nadliścieniowa nierozwinięta. Pierwsze liście naprzeciwległe, eliptyczne lub odwrotnie jajowate, na szczycie tępe, na dole zwężone w dość długi ogonek, na całej powierzchni pokryte punktowo skupionymi oraz długimi, pojedynczymi włoskami. Kolejne dwa liście podobne, ale większe, od nich na łodyżce zaczyna się układ skrętoległy. Następne ząbkowane, pierzastodzielne. Ogonki liścieni i liści długości blaszek. Siewka tworzy rozetę. Na liścieniach nerwy niewidoczne, na liściach wyraźnie zaznaczony nerw środkowy. Korzonek prosty, wraz ze wzrostem rozwidlający się.
Tobołki polne – liścienie zielone, nagie, okrągławe, lekko wydłużone, długości 5–8 mm i szerokości 3–6 mm, na szczycie zaokrąglone, z lekkim wcięciem. Ogonki długości 3–6 mm. Unerwienie pierzasto-sieciowe. Łodyżka nadliścieniowa i międzywęźla niewykształcone. Liście ułożone skrętolegle w formie rozety. Pierwszy liść odwrotnie jajowaty, długości 3–6 mm i szerokości 4–5 mm, na szczycie tępo zakończony, u nasady klinowaty, o brzegach delikatnie falistych. Kolejne liście podobne, coraz większe. W pełni wykształconych siewkach długość liści dochodzi do 13 mm, a szerokość do 8 mm. Rynienkowate ogonki dwukrotnie dłuższe od blaszek liściowych. Układ nerwów taki sam jak liścieni. Górna część blaszki liściowej jasnozielona, matowa, spodnia – sinozielona.
Zwalczanie chwastów należy do podstawowych czynności związanych z ochroną roślin i jest wymogiem integrowanej metody ochrony. Oznacza to, że chwasty należy eliminować za pomocą wszystkich dostępnych metod, jak najrzadziej wykorzystując środki chemiczne. Ich całkowite wykluczenie jest niemożliwe, ale znaczne ograniczenie stosowania nie powinno stanowić problemu. Czym zwalczać chwasty w rzepaku?
