Po raz kolejny firma Rapool Polska zorganizowała cykl zimowych konferencji pt. „Wyzwania w uprawie rzepaku”. Jedna z konferencji odbyła się 14 lutego w Krasnymstawie. Podczas spotkania poruszono tematy związane z uprawą rzepaku ozimego, optymalizacją wykorzystania azotu, rolą międzyplonów w płodozmianach, hodowla i adaptacja odmian do warunków uprawy, a także wyborem właściwej odmiany w dobie zmieniających się warunków klimatycznych. Konferencję otworzył Artur Kozera, który przywitał zgromadzonych gości, przedstawił prelegentów oraz program konferencji.
Sytuacja na rynku rzepaku
Temat sytuacji na rynku rzepaku przedstawił Andrzej Duszejko – prezes Rapool Polska. Według prelegenta łączna powierzchnia zasiewów rzepaku w Europie, w sezonie 2022-23 to ok. 8,58 mln ha. W Polsce natomiast areał uprawy rzepaku to około 1,1 mln ha. Jak podaje prelegent w światowej produkcji rzepaku przewidywany jest nowy szczyt na poziomie około 85 mln ton, to jest 15% więcej niż w poprzednim roku. W globalnym handlu zauważalny jest nowy rekord – 18,9 mln t (wzrost o 29,5% r/r), co jest spowodowane dużym zapotrzebowaniem z Azji i zwiększonymi dostawami z Ukrainy. Podsumowując, Andrzej Duszejko podkreślił, że po wycofaniu w tym roku biopaliw opartych na oleju palmowym w różnych państwach członkowskich UE, popyt na olej rzepakowy ze strony unijnych producentów biodiesla może znacznie wzrosnąć.
Hodowla rzepaku w poszukiwaniu tolerancji oraz nowych odporności na choroby i szkodniki
Po raz kolejny gościem specjalnym na zimowych konferencjach firmy Rapool była Jeanne Geißler z RAPOOL Ring GmbH, która omówiła temat związany z rolą hodowli w poszukiwaniu tolerancji oraz nowych odporności na choroby i szkodniki. Prelegentka przedstawiła kamienie milowe hodowli Rapool w kierunku tolerancji i odporności na choroby. Jeanne Geißler omówiła również role hodowli w kierunku tolerancji względem szkodników i poszukiwanie alternatywnych rozwiązań – na przykładzie pchełki rzepakowej. Na zakończenie swojego wystąpienia prelegentka poruszyła zagadnienia związane z siewem rzepaku z roślinami towarzyszącymi i ich wpływ na redukcję uszkodzeń przez chrząszcze i w przyszłości przez larwy – w toku badań. Podsumowując, Jeanne Geißler podkreśliła, że wczesny siew w połączeniu z innymi technikami (nawożenie, rośliny towarzyszące) oraz odpowiednie insektycyd są najbardziej efektywną kombinacją w celu zminimalizowania problemu ze szkodnikami rzepaku.
Optymalizacja wykorzystania azotu w uprawie rzepaku
Ekspertem z zakresu nawożenia rzepaku był prof. Witold Szczepaniak z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Profesor omówił temat dotyczący optymalizacji wykorzystania azotu w uprawie rzepaku. Ekspert przypomniał podstawy nawożenia azotem, m.in. od czego zależy efektywność nawożenia azotem, jaka jest fizjologia plonowania rzepaku w zależności od fazy rozwojowych rzepaku. Profesor Szczepaniak podkreślił również rolę wiosennego nawożenia azotem, zwracając szczególną uwagę na dawki, dobór nawozów, termin aplikacji i technikę stosowania, nawożenie siarką oraz odżywianie roślin przez liście makro- i mikroelementami. Zdaniem eksperta azot będzie efektywny tylko wtedy, kiedy zadbamy o pobieranie składnika z gleby i przetwarzanie go w roślinie.
Adaptacja odmian rzepaku do warunków uprawy
Artur Kozera z firmy RAPOOL Polska uważa, że zmiana warunków uprawy determinuje hodowców
do poszukiwania rozwiązań. Nowe genetycznie odmiany charakteryzuje szereg niezbędnych cech związanych z odpornością lub tolerancją na choroby. Prelegent zwrócił szczególną uwagę na odmianę JUREK F1. Jest to nowa propozycja odmiany mieszańcowej efektywnie wykorzystującej zastosowany wiosną azot. Na stanowiskach o uregulowanym odczynie i co najmniej średnich zasobnościach w składniki pokarmowe potrafi wysoko plonować przy obniżonych dawkach azotu. Odmiana o wysokiej zdrowotności. Łączy dwie kluczowe odporności na choroby grzybowe i wirusowe. Posiada gen RLM7, który zabezpiecza przed Phoma oraz gen TuYV zabezpieczający przed wirusem żółtaczki rzepy. Adaptuje się do zmiennych warunków glebowych, wysoko plonuje zarówno na stanowiskach słabszych, jak i dobrych. Radzi sobie z różnymi warunkami atmosferycznymi, wyróżnia ją duży wigor w okresie jesiennym. Doskonale sprawdza się w opóźnionych terminach siewu. Charakteryzuje się dobrą zimotrwałością oraz wysoką zawartością oleju w nasionach. Kolejną omawianą odmianą była odmiana TEMPTATION F1, która charakteryzuje się odpornością na wirusa żółtaczki rzepy, ponadprzeciętny potencjał plonowania oraz bardzo wysoka zimotrwałość. Jest to jedna z najzdrowszych odmian z hodowli RAPOOL. Artur Kozera zaprezentował również odmiany o wysokiej odporności na najczęściej występujące rasy kiły kapusty, takie jak: CROCANT F1, CROTORA F1 i CROMAT F1.
Rola międzyplonów w płodozmianach
Jednym z partnerów konferencji była firma DSV Polska. Przedstawiciel firmy Jerzy Trościanko omówił rolę międzyplonów TerraLife w płodozmianach. Prezenter podkreślił, że międzyplony wzbogacają glebę w substancje organiczne (tworzenie próchnicy) i ograniczają wypłukanie składników pokarmowych; zacieniają glebę – regulując temperaturę i chroniąc przed parowaniem; regulują infiltrację wody i jej zasoby dla upraw następczych; dostarczają pożywienie dla organizmów glebowych, wpływając na podniesienie aktywności biologicznej gleby oraz chronią przed erozją i poprawiają strukturę i nośność gleby.
Wybór właściwej odmiany w dobie zmieniających się warunków klimatycznych
Drugim partnerem zimowych konferencji Rapool Polska była firma Saaten-Union Polska. Tomasz Szymański – produkt manager ds. zbóż konwencjonalnych omówił znaczenie doboru odpowiedniej odmiany w dobie zmieniających się warunków klimatycznych oraz zaprezentował odmiany pszenicy, pszenżyta i żyta z kolekcji Saaten-Union. Szczególną uwagę zwrócił na odmianę jęczmienia ozimego SU MIDNIGHT, która charakteryzuje się wczesnym terminem dojrzewania, wysokim wigorem, ponadprzeciętnym plonowaniem, bardzo wysoka zimotrwałość 5 wg skali COBORU oraz bardzo wysoką tolerancją na wyleganie i łamliwość źdźbła. Kolejną odmianą, którą omówił prelegent była odmiana pszenicy chlebowej SU BANATUS. Jest to odmiana charakteryzująca się bardzo wysoką zimotrwałość 4,5 wg COBORU, wysokim MTZ, odpornością na osypywania ziarna. Rośliny są średnio niskie o bardzo dużej odporności na wyleganie. Odmiana ta zawiera gen Pch1, który odpowiada za podwyższoną odporność na choroby podstawy źdźbła oraz wyleganie.
